Erfgoedplatform Zwolle vertelt verhalen over de stad Zwolle. Dit doet ze in de vorm van lezingen verspreid over het jaar. Alle lezingen zijn bij Boekhandel Van der Velde in de Broeren in Zwolle. De toegang is gratis, consumpties zijn voor eigen rekening. Muziek wordt verzorgd door studenten van ArtEZ Conservatorium. Aanmelden voor de lezingen kan door te mailen naar communicatie.zwolle@vanderveldeboeken.nl. Vermeld hierin welke lezing je wilt bezoeken, de datum en met hoeveel personen je komt. Bekijk hieronder het programma.
De kunstenaarsfamilie Ter Borch
De kunstenaarsfamilie Ter Borch is eindelijk weer thuis. In Zwolle, de stad waar ze 400 jaar geleden opgroeiden, schilderden, tekenden, zongen, rouwden, ruzieden, feestten, maar vooral: samen waren.
Eeuwenlang is het ‘ateliernalatenschap van de familie Ter Borch’, met honderden tekeningen, schetsboeken en albums bewaard gebleven. Deze unieke schat, die nu in de collectie van het Rijksmuseum Amsterdam zit, geeft een bijzondere kijk in het leven van een getalenteerde kunstenaarsfamilie. In de ateliernalatenschap zitten dan ook niet alleen werken van Gerard de Jonge, maar ook van alle andere kinderen én van hun vader, die zelf ook geen onverdienstelijk kunstenaar was. Vanavond kom je van alles te weten over de kunstenaarsfamilie Ter Borch.
Wanneer: 26 september 2025
Museum de Fundatie & ArtEZ Conservatorium
Oud & Nieuw in het Hart van Zwolle: De Wheeme en het Stadhuis
Ontdek het fascinerende verhaal van verleden en vernieuwing in het centrum van Zwolle. In 1976 opende het opvallende, brutalistische stadhuis van architect J.J. Konijnenburg feestelijk zijn deuren — een modern icoon, gebouwd na jaren van debat. Gelukkig bleef De Wheeme, de voormalige pastorie van de Grote Kerk, behouden en werd dit laatmiddeleeuwse monument onderdeel van het stadhuiscomplex.
Deze avond duiken we samen met Gesien van Altena van Het Oversticht in de turbulente tijd waarin dit moderne stadhuis tot stand kwam. Bouwhistoricus Gerrit Korenberg van het Monumenten Advies Bureau vertelt over de rijke geschiedenis van De Wheeme, die in 2025 is gerestaureerd. Tot slot geven Martijn Beuwer en Mark van Gurp van bouwbedrijf Van Wijnen Harderwijk Zwolle je een kijkje achter de schermen van deze indrukwekkende restauratie
Wanneer: 31 oktober 2025
Erfgoed gemeente Zwolle & ArtEZ Conservatorium
Schilderen tegen de dood
Gesina ter Borch (1631-1690), lid van de beroemde Zwolse kunstenaarsfamilie Ter Borch, heeft een groot aantal kunstwerken van haarzelf en van familieleden nagelaten. Zij kalligrafeerde, tekende en schilderde.
Gesina tekende taferelen uit het dagelijks leven. Die tekeningen zijn met kennelijk plezier gemaakt, en met een scherp oog voor detail. Veel indruk maken de schilderijen waarin zij de dood ten tonele voert. Zij zag mensen sterven ten tijde van de pestepidemie van 1655 tot 1657 en in 1667 stierf haar jongere broer Moses. Gesina had de overtuiging dat de schilderkunst de dood kan overwinnen. Het is het motto van haar beroemdste werk: ‘Triomf van de schilderkunst over de dood’. De lezing wordt verzorgd door Henk Vijver.
Wanneer: 21 november 2025
Academiehuis Grote Kerk Zwolle & ArtEZ Conservatorium
De stadsarcheoloog vertelt
Een deel van de geschiedenis van Zwolle ligt verborgen onder de grond. De Zwolse stadsarcheologen ontdekken tijdens hun archeologisch onderzoek steeds weer nieuwe stukjes van onze geschiedenis.
Deze avond vertelt de stadsarcheoloog over interessante vondsten en nieuwe inzichten over de geschiedenis van Zwolle.
Wanneer: 23 januari 2026
Erfgoed gemeente Zwolle & ArtEZ Conservatorium
De rijwielhandel en wielersport in Zwolle eind 19e eeuw
Na de uitvinding van de door trappers voortbewogen fiets (toen nog vélocipède genoemd) in de tweede helft van de 19e eeuw werd dit vervoermiddel razend populair. Eerst vooral onder de sportieve jongeren, maar later ook als dagelijks vervoermiddel voor brede lagen van de bevolking.
In Zwolle sprongen ook tal van ondernemers in de productie en verkoop van fietsen. Ook ontstonden er eind 19e eeuw een aantal vormen van wielersport die inmiddels alweer vrijwel verdwenen zijn, zoals figuurrijden, kunstrijden en wielerpolo. De Zwolse Athletische Club (Z.A.C.) was landelijk een van de
toonaangevende clubs die rond 1900 meermalen Nederlands kampioen werd in het figuurrijden. Theo de Kogel neemt met je deze avond een duik in de vroege geschiedenis van Zwolle als fietsstad.
Wanneer: 13 februari 2026
Zwolse Historische Vereniging & ArtEZ Conservatorium
Ruim 160 jaar spoor in Zwolle
Toen op 4 juni 1864 de eerste trein Zwolle binnenreed was dat het begin van een nieuwe economisch impuls voor de stad. Er waren bruggen voor gebouwd, we kregen een hypermodern station, mét retirade, en door de spoorwegwerkplaats kwam er nieuwe werkgelegenheid. Bovendien werd Zwolle een zeer belangrijk knooppunt voor het Noorden. Kortom ruim 160 jaar spoor in Zwolle.
Wanneer: 20 maart 2026
Zwolse Historische Vereniging & ArtEZ Conservatorium
Herdenken in Zwolle
In Zwolle herinneren we ons de slachtoffers van oorlog en vervolging op verschillende manieren. Op vele plekken liggen er Stolpersteine – kleine messing steentjes – in de stoep bij huizen van Joodse Zwollenaren die in de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd en vermoord. Deze stenen leggen de geschiedenis letterlijk aan onze voeten.
Op 4 mei staan we samen stil bij oorlogsslachtoffers bij de herdenkingsmonumenten in de stad. Zoals het monument aan de Ter Pelkwijkpark, maar ook op andere plekken van betekenis. Herdenken doen we niet alleen op 4 mei, maar elke dag, als we stilstaan bij wat verloren is gegaan of anders had gekund.
Tijdens deze avond gaat Heloïse Jonkers in op de betekenis van herdenken in Zwolle. Jaap Hagedoorn neemt je mee in de verhalen achter de Stolpersteine.
Wanneer: 17 april 2026
Erfgoed gemeente Zwolle & ArtEZ Conservatorium
Een bijzondere vondst in de Zwolse archieven
Bij Collectie Overijssel worden tientallen kilometers aan documenten bewaard voor de eeuwigheid. Tussen al die archiefstukken zitten ook boeken. En als je die eens goed bekijkt, kom je misschien wel een bijzondere vondst op het spoor…
Hedzer Uulders neemt je deze avond mee in een wel heel bijzondere vondst.
Wanneer: 29 mei 2026
Collectie Overijssel & ArtEZ Conservatorium
Het programma wordt georganiseerd door het Erfgoedplatform Zwolle, dat gevormd wordt door Zwolse Historische Vereniging, Het Oversticht, Vrienden van de Stadskern Zwolle,
Zwols Architectuur Platform, Erfgoed Gemeente Zwolle, Van der Velde in de Broeren,
Stichting het Vrouwenhuis Zwolle, Academiehuis de Grote Kerk Zwolle,
Stichting Allemaal Zwolle, Stichting Emmanuelshuizen/Stichting Vrienden van de Basiliek,
ANNO Stadsmuseum Zwolle, Stichting Exploitatie Sassenpoort en Collectie Overijssel.
In samenwerking met ArtEZ University of the Arts
