Sinds 1991 wordt in Deventer ieder jaar in december het Dickens Festijn georganiseerd. De 19e eeuwse Engelse stad herleeft dan in volle glorie: in het sfeervolle Bergkwartier komen ruim 950 personages uit de boeken van Charles Dickens tot leven. Het festijn trekt vele duizenden bezoekers uit binnen- en buitenland.
Dickens in Deventer
Het Dickensfestijn is in 1991 bedacht door Emmy Strik, winkelier in het Bergkwartier. Zij wilde samen met de ondernemersvereniging een speciale koopzondag in december organiseren. Haar liefde voor Engeland en het karakteristieke Bergkwartier inspireerden haar tot een dag in de sfeer van Charles Dickens’ kerst. Acteurs van de lokale toneelvereniging vertolkten de karakters uit Dickens oeuvre, er werden vuurkorven geplaatst en twee ouderwetse paardenkoetsen reden door de straat. Het bleek een schot in de roos.
Sindsdien transformeert een weekend in december het hele historische Bergkwartier tot een decor met meer dan 950 personages uit Dickens’ beroemde boeken. Naast een groot aantal acteurs en toneelspelers, koren, zangers en muzikanten doen de bewoners en ondernemers uit het Bergkwartier zelf ook mee. Voor hen, en voor een groot aantal bezoekers, is het Dickensfestijn inmiddels een belangrijke traditie.
Charles Dickens
Charles Dickens leefde van 1812 tot 1870 en is de bekendste en invloedrijkste Engelse schrijver uit de 19e eeuw. De sprookjesachtige wereld die Dickens beschreef was vooral de wereld van zijn vroegste jeugd. De Victoriaanse tijd, genoemd naar Queen Victoria (die óók aanwezig is op het Dickens Festijn) is een tijd van grote sociale tegenstellingen, van rijkdom maar ook van grote armoede.
Meegroeien
Omdat de organisatie van het festijn steeds meer voeten in aarde had, is dat na een aantal jaren overgedragen aan de VVV, de huidige stichting Events dEVENTer. Deze organisatie werkt nauw samen met ondernemers en bewoners in het Deventer Bergkwartier. Initiator Emmy bleef zeer betrokken, net als haar dochter Liesbeth.
Een van de zaken waar de organisatie tegenaan liep, is de veiligheid. “Die vuurkorven en koetsen van het begin, dat zou nu niet meer kunnen. Veel te gevaarlijk, ” vertelt Emmy in een gesprek met de Trouw in 2020. Martijn Westerbrink, directeur van dEVENTer, bevestigt dat de veiligheid van deelnemers en publiek een heel belangrijk aandachtspunt is. Er wordt ieder jaar een volledige veiligheidsorganisatie opgetuigd waarbij de politie en brandweer nauw betrokken zijn.
Een andere uitdaging voor de organisatie is het rond krijgen van de financiën. Door de noodzakelijke professionalisering van het evenement zijn de kosten van de organisatie flink opgelopen in de loop der jaren. Omdat de subsidies minder hard groeien dan de uitgaven, wordt bekeken of in de toekomst entree heffen een optie is.
Immaterieel erfgoed
In 2024 nam Martijn Westerbrink vanuit dEVENTer het initiatief om Het Dickens Festijn op te laten nemen in het Netwerk Immaterieel Erfgoed Nederland. Hiermee wilde hij de traditie bestendigen en de waarde van het festijn benadrukken. Het Netwerk is een manier waarmee betrokkenen en beoefenaars van immaterieel erfgoed hun erfgoed zichtbaar kunnen maken. Het maakt zichtbaar wat zich over de volle breedte aan immaterieel erfgoed in Nederland beoefend wordt en bevordert onderlinge samenwerking en uitwisseling.
Een volgende stap is om het Dickens Festijn toegevoegd te krijgen aan de Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland. Dat betekent dat dEVENTer een plan gaat ontwikkelen waarin wordt beschreven op welke wijze de organisatie het Festijn gaat borgen voor de toekomst. Dat wordt in 2025 opgepakt, samen met de voorbereidingen voor een nieuwe editie van het festijn.
