Auteur: Elise Meier
‘Waarom ik het eenmansorkest heb opgegeven voor het Netwerk Immaterieel Erfgoed? Het is een hele oude traditie, maar het wordt ons bijna onmogelijk gemaakt om op straat te spelen.’ Aan het woord is Di Stephano, artiestennaam van Hans Rutjes uit Enschede. ‘Dit gebruik is al zo oud, maar er komen overal steeds meer regeltjes bij. Nu heb ik nog de energie om deze ontwikkeling om te keren.’
Plezier brengen
‘Ik wil graag mijn vak doorgeven aan de volgende generatie. Maar dan moet er wel een toekomst voor ze zijn. Het mooiste zou zijn dat straatmuziek, en vooral de eenmansorkesten, overal geaccepteerd worden en er niet te veel regels zijn.’
Natuurlijk is het zo, dat wat de een leuk vindt, een ander vervelend kan vinden. Hans blijft in principe niet langer dan 30 minuten op een plek spelen en als iemand er last van heeft, gaat hij ergens anders staan. Maar het brengt mensen ook veel plezier als hij gaat spelen. ‘De energie van het publiek slaat ook weer op mij over. Het is voor mij verslavend, op een positieve manier.’
Internationale taal
Hans zit al jaren in het vak, dat hij ooit als dertiger heeft geleerd van Koperen Ko. ‘Deze man was een legende, ook toen al. Met een trekharmonica, trommel en bekken trok hij rond. Ik wilde dat ook leren. Met muziek kan je de hele wereld rond, het is een internationale taal. Maar toen ik aan Koperen Ko vroeg of hij het me wilde leren, zei hij: “Als je drie liedjes kent, kom je maar terug.” Dat was het aller moeilijkste wat ik ooit heb gedaan, met die drie liedjes teruggaan naar die kampioen.’
Het is hem gelukt en enige tientallen jaren later is Di Stephano zelf een begrip geworden in binnen- en buitenland. Hij speelt op de bonnefooi op straat, maar wordt ook vaak geboekt voor feesten. Hij heeft zijn eigen instrumentale constructie in elkaar gezet, met verschillende onderdelen van een drumstel, ritmische instrumenten en bellen, die hij met zijn voeten en ellenbogen bedient. Daarbij bespeelt hij met zijn handen de saxofoon.
‘Ik speel meestal bekende liedjes, die ik wat bewerk. Iets veranderen in het ritme of iets anders om het een beetje eigen te maken. Het moet wel lekker lopen, anders komt het niet over. Eigenlijk speel ik elke dag, al was het maar om een nieuw nummer te oefenen.’
Lust en leven
Helaas ziet Hans met lede ogen aan dat het straatmuzikanten steeds moeilijker gemaakt wordt door regels. Deze ontwikkeling zorgt ervoor, dat er minder mensen kiezen voor een loopbaan als eenmansorkest. Dat hoopt hij in de komende tijd in positieve zin te veranderen, al waarschuwt hij voor een al te romantisch beeld van het leven als straatmuzikant.
‘Het is een mooi vak, maar wel moeilijk om van te leven. Als je straatartiest wilt worden, moet je zeker een bepaalde drive hebben om het vol te houden. Het is een way of life. Voor mij is het mijn lust en leven. Je wordt er niet rijk van in materiële zin, maar wel op een andere manier. Ik wil graag andere mensen de mogelijkheid bieden om te kiezen voor zo’n leven.’
Wat is Immaterieel Erfgoed?
Immaterieel erfgoed zijn gewoontes, kennis en praktijken van vandaag, die mensen van vroeger hebben gekregen en willen doorgeven aan toekomstige generaties. En naarmate tijden veranderen, verandert immaterieel erfgoed mee. Wil je meer weten over wat Immaterieel Erfgoed en wat het precies inhoudt?