Immaterieel erfgoed: Houtdorp Rijssen

Door Elise Meier

In het landelijke Rijssen is het net voor het begin van de bouwvakvakantie een getimmer en gezaag van belang. Het zijn geen volwassenen die nog even snel een dakkapel of serre aan het bouwen zijn, maar kinderen, van 6 tot en met 12 jaar. Zoals elk jaar sinds 1977 mogen zij hutten bouwen van pallets in de laatste week voor de bouwvak. Sinds 2018 staat het Houtdorp Rijssen op de Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland.

Maar dit jaar drinken bijvullen in bidons in plaats van plastic bekers. Geen geverfd hout, maar schoon hout. En afval scheiden natuurlijk. Het is duidelijk, in Rijssen gaan ze voor duurzaamheid.

Veel animo

‘We doen dit al zo’n 45 jaar en het is nog steeds een drukbezochte zomeractiviteit,’ vertelt Herma Luby, voorzitter van de Stichting Houtdorp Rijssen. Ooit begonnen als onderdeel van een aantal activiteiten voor kinderen die niet op vakantie konden, heeft het Houtdorp als enige de tand des tijds doorstaan. En met vlag en wimpel! ‘Er was dit jaar zoveel animo vanuit de jeugd, dat onze website platging op de eerste dag dat men zich kon aanmelden. Ook hebben we extra volwassen vrijwilligers voor de begeleiding moeten zoeken. Dat is gelukt.’

De keuze voor meer duurzaamheid is deels bewust, deels voortgekomen uit strengere regelgeving. ‘We willen zelf ook zorgen voor een kleinere CO2-voetafdruk, dus letten we op het scheiden van afval en het gebruik van bidons in plaats van wegwerpbekers. Voor het hout zijn we afhankelijk van donaties van bijvoorbeeld doe-het-zelf- en bouwbedrijven. Die vragen we nadrukkelijk voor zogenoemd schoon hout, dat we na het Houtdorp kunnen laten verwerken tot palletkorrels voor de open haard. Geverfd of bewerkt hout is chemisch afval, dat kunnen we niet meer laten recyclen.’

Plek voor de kinderen

Het is geen wonder dat het Houtdorp zo populair is. Niet alleen is het een leuk vooruitzicht om met je vrienden lekker je eigen gang te gaan en samen een hut te bouwen. Daarnaast vindt er een leuk programma rondom het dorp plaats. Het is echt een plek voor de kinderen zelf. Er wordt een eigen burgemeester gekozen, die de burgemeester van Rijssen-Holten op de derde dag mag rondleiden. De grote burgemeester kiest vervolgens de mooiste hut uit.

Op woensdagavond zijn ouders en andere volwassenen welkom om het door de kinderen gebouwde Houtdorp te bewonderen. Tijdens de openstelling zijn er versnaperingen te koop en kunnen de volwassenen lootjes kopen voor de loterij later die avond.

De volgende avond mogen de kinderen blijven slapen in hun hutten en is er een leuk avondprogramma. ‘Als het nodig is, hebben we zeilen om de hutten tegen inregenen te beschermen. Die worden door de vrijwilligers erover gelegd en de volgende dag weer ingezameld voor hergebruik. We gebruiken geen plastic meer dat weggegooid wordt,’ aldus Herma Luby.

Geen eindvuur meer

Tot voor enkele jaren ging het Houtdorp op de laatste dag in vlammen op, onder begeleiding van de brandweer. Dat mag nu niet meer. ‘Als we het Houtdorp laten verbranden, moeten we daarna de grond tot 20 cm diep laten afgraven en afvoeren als chemisch afval. Daar hebben we geen geld voor. Dat laatste onderdeel is dus geschrapt,’ vertelt Herma Luby. Het mag allemaal de pret niet drukken. Zoals gezegd, is het Houtdorp nog steeds mateloos populair. Zo erg zelfs, dat het gebruik in sommige buurdorpen ook weer plaatsvindt.

Zelf ook het Houtdorp bezoeken of meedoen? Het Houtdorp vindt altijd plaats in de week voor de bouwvak van maandag tot vrijdagochtend. De deelname is open voor alle kinderen uit de gemeente Rijssen-Holten (en eventueel van campings in die gemeente) van 6 tot en met 12 jaar. Volwassenen kunnen het Houtdorp bezoeken op de woensdagavond in de Houtdorpweek. Zie voor meer informatie de website van Houtdorp Rijssen.

Zoek hieronder naar handige tips voor vrijwilligers