Recent deelden we de resultaten van het Onderzoek naar erfgoedvrijwilligers in Overijssel, waarbij meer dan 250 Overijsselse erfgoedorganisaties zijn betrokken. Het Overijsselse onderzoek vormt onderdeel van een groter landelijk onderzoek naar erfgoedvrijwilligers in heel Nederland. Dit landelijk onderzoek is in 2023 uitgevoerd in opdracht van het Overleg Provinciale Erfgoedinstellingen (OPEN) en met steun van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE). Vanaf nu is het landelijk onderzoeksrapport openbaar en beschikbaar.
Het Landelijk Onderzoek
Van elke Nederlandse provincie is in beeld gebracht hoeveel erfgoedinitiatieven bekend zijn. Daarbij is ook gekeken naar de hoeveelheid erfgoedvrijwilligers die bij de erfgoedinitiatieven betrokken zijn en naar hun motivaties en behoeften. Het onderzoek is net als het Overijsselse deelonderzoek uitgevoerd door het PON & Telos en Puyrhulla Research Consultants, in samenwerking met provinciale erfgoedorganisaties.
180 Miljoen Euro per Jaar
In totaal zijn binnen het onderzoek 3000 Nederlandse erfgoedinitiatieven in beeld gebracht, met een landelijk totaal van ongeveer 109.000 betrokken erfgoedvrijwilligers. Alle uren die zij werken zijn vrijwillig. Als deze uren afgezet worden tegen een minimum uurloon, dan zouden de erfgoedinitiatieven rond een waarde van 4.1 miljoen euro per week oftewel 180 miljoen euro per jaar vertegenwoordigen. De erfgoedinitiatieven geven aan dat financiële noodzaak de belangrijkste reden is dat zij met vrijwilligers werken.
Diversiteit en motivatie
Het landelijk erfgoedvrijwilligersbestand is weinig gevarieerd en best wel vergrijsd. De vrijwilligers zijn over het algemeen 65+, vaker man en vaker van Nederlandse afkomst. De vrijwilligers zijn over het algemeen intrinsiek gemotiveerd om met erfgoed bezig te zijn. Ze werken vooral om erfgoed door te geven aan volgende generaties of om een historisch verhaal te vertellen of bewaren.
Infographic met belangrijkste resultaten van het landelijk onderzoek
Het Overijsselse onderzoek
Erfgoedplatform Overijssel coördineerde het deelonderzoek voor Overijssel. Uit het Overijsselse onderzoek kwam dat rond de 9.500 erfgoedvrijwilligers zich meer dan 17.000 uur inzetten voor uiteenlopende initiatieven. Naar verwachting is dit de ondergrens en liggen die aantallen in de praktijk veel hoger. In Overijssel zetten ongelofelijk veel mensen zetten zich belangeloos in voor hun erfgoedinitatieven.
